حمله به سفارت عربستان طلمی به شیخ نمر و منافع ملی ما بود

                        محبعلی، دیپلمات سابق

کلمه

دیپلمات سابق وزارت خارجه معتقد است، حمله به سفارت سعودی در تهران ظلمی آشکار در حق شیخ نمر و منافع ملی بود و اکنون سعودی ها که باید بدهکار دنیا و ملت خود می شدند در صحنه بین المللی طلبکار شده اند.

به گزارش خبرآنلاین قاسم محبعلی با اظهار تاسف از اینکه در ایران هنوز نمی توان به احساسات مردم جهت درستی داد یا آنها را به درستی مدیریت کرد گفت: حمله به سفارت عربستان و کنسولگری این کشور در مشهد به این کشور کمک کرد تا نه تنها از زیربار فشار افکار عمومی داخلی و خارجی بیرون بیاید بلکه هم اکنون مدعی ایران نیز بشود.

سفیر اسبق کشورمان در چند کشور اروپایی و آسیایی با بیان اینکه متاسفانه صورت مسئله در کشورما به درستی و هوشمندانه باز نشد گفت: از منظر دیپلماسی و مقررات بین المللی و حتی از منظر افکار عمومی اعدام شیخ نمر یک اقدام کاملا ضد حقوق بشری و جنایتی آشکار بود که عربستان باید به خاطر آن هم به افکار عمومی خود و هم به جامعه جهانی پاسخ می داد. ما می توانستیم از این فرصت استفاده کنیم و سعودی را در محافل بین المللی تحت فشار قرار دهیم و برگ برنده دست ما بود. اما متاسفانه این اقدام نابخردانه سبب شد تا همه چیز معکوس شود.

به گفته محبعلی اقدام انجام گرفته توسط مردم یا افرادی خاص ـ که در نتیجه فرقی نمی کند ـ ظلم به این شیخ بیگناه بود چرا که سعودی ها با علم کردن ناتوانی ایران در دفاع از اماکن دیپلماتیک و کشاندن این موضوع به محافل حقوقی و بین المللی و حتی شورای امنیت سازمان ملل کل صورت مسئله را پاک کردند.

همین منتقدان امروز دولت و حتی همین کسانی که به سفارت عربستان حمله کردند یکسال نگذشته باز به خیابان می ریزند و یا حتی در برابر وزارت خارجه تجمع می کنند و خواستار برقراری روابط با عربستان برای ادای فریضه واجب حج می شوند.

قاسم محبعلی با بیان اینکه اعدام شیخ نمر می توانست فرصتی برای رسوایی عربستان سعودی در صحنه بین المللی باشد اما حمله به سفارت این کشور آن را تبدیل به فرصتی برای عربستان کرد تا موج ایران هراسی را در عرصه بین المللی به راه بیندازد و از این عامل به عنوان اهرم فشار در تعاملات بعدی خود با ایران استفاده کند.

این دیپلمات کشورمان با اشاره به تجربه سال ۶۶ ایران و عربستان در قطع همکاری های دیپلماتیک گفت: برعکس ما، عربستان به خوبی به نیازهای ما و به احساسات دینی و خواسته های مذهبی ما واقف است و به خوبی دندان های ما را شمرده است که این ما هستیم که با خاطر مسئله حج که از لحاظ دینی فریضه واجب است و نمی توان آن را تعطیل کرد به آنها نیاز داریم و مجبور هستیم که به سراغشان برویم.

او خاطر نشان کرد از همین رو سعودی ها به خوبی می دانند که همین منتقدان امروز دولت و حتی همین کسانی که به سفارت عربستان حمله کردند یکسال نگذشته باز به خیابان می ریزند و یا حتی در برابر وزارت خارجه تجمع می کنند و خواستار برقراری روابط با عربستان برای ادای فریضه واجب حج می شوند.

محبعلی با اشاره به حوادث حج خونین دهه ۶۰ که منجر به تعطیلی موقت اعزام زائر به عربستان شد گفت: در آن زمان هم بیشترین فشارها به وزارت خارجه و دولت از همین ناحیه وارد شد و همه از دولت می خواستند که هرچه سریعتر مناسبات با عربستان را مجددا برقرار کنند تا راه حج باز شود.

این دیپلمات اسبق کشورمان در ادامه گفت: لذا عربستانی ها بسیار حساب شده عمل می کنند و از این دست بالایی که به لطف نابخردی صورت گرفته به دست آورده اند نهایت استفاده را برای گرفتن امتیاز از ایران در پرونده های پیش رو در سوریه، عراق، لبنان و بحرین خواهند کرد و این ها همه لطماتی است که از یک اقدام نسنجیده و کوته فکرانه به این کشور وارد شده است.

محبعلی گفت: موضوع اعدام شیخ نمر هرچند که جنایتی نابخشودنی و خلاف موازین حقوق بشری بود اما براساس عرف دیپلماتیک و همه مقررات بین المللی موضوعی داخلی محسوب می شده است و به جای اینکه ما بعد از این اتفاق سعی کنیم این موضوع را تبدیل به دعوای میان دولت عربستان و ملت این کشور ودعوای میان دولت عربستان و جهان کنیم آن را تبدیل به دعوای میان ایران و عربستان کردیم که اصلا یک اشتباه استراتژیک وصف نشدنی است و من معقتدم کمترین کاری که نظام باید بکند این است که مسببان این خیانت به منافع ملی را مورد پیگرد قرار دهد.

محبعلی در پاسخ به این سوال که برای جلوگیری از این اقدام چه می شد کرد گفت: متاسفم که بگویم دولت در حفاظت از اماکن دیپلماتیک ناتوان نشان داد و بسیار ضعیف عمل کرد. من می دانم که اختیارات دولت در برخی موارد کم است اما دنیا این موضوع را متوجه نمی شود این ها در صحنه بین المللی همه ازچشم دولت دیده می شود. دولت باید از هر ظرفیتی که دارد استفاده کند و جلوی این اقدامات کوته فکرانه را بگیرد. نکته دیگر تحریک احساسات مردم است. رسانه ها به جای اینکه صرفا احساسات مردم را تحریک کنند باید شجاعانه بین مسائل داخلی یک کشور و مسائل دو جانبه تفاوت قائل شوند. ما باید اعتراض کنیم و حتما هم اعتراض کار درستی بود اما نوع اعتراض باید درست باشد. اخر سوال من این است یک سفارت مگر چه نقشی در تصمیم گیری های کلان یک کشور دارد. مثلا اگر در ایران کسی را اعدام کنند مگر سفارت ما در یک کشور خارجی عامل آن بوده است؟ من نمی دانم این رسم حمله کردن به سفارت را چه کسی علم کرده است در کشور که هیچ وقت جز ضرر و زیان مادی و معنوی برای ملت ایران در پی نداشته است.

محبعلی در پاسخ به به این سوال خبرآنلاین که وزارت خارجه باید در آینده چه کند گفت: نباید عجله کرد. سعودی ها می دانند که دست ما به خاطر مسئله حج زیر سنگ است. آنها می دانند که همین هایی که به سفارت حمله کردند چند روز دیگر به دولت فشار می اورند که شما عرضه بهبود روابط با عربستان برای باز شدن راه حج را ندارید. لذا من توصیه ام به اقایان در وزارت خارجه و تصمیم گیرندگان این است که این احساس نیاز را مخفی کنند. تمایل نشان ندهند. بگذارند مدتی از این ماجرا بگذرد و در این ایام بدون رجوع به کشورهای عربی به سراغ کشورهای اروپایی بروند روابط را با آنها نزدیک تر کنند در اجرای برجام محکم تر و استوارتر باشند. حتی در این زمینه با آمریکایی ها بهتر می شود تعامل کرد. توصیه اکید من این است که در این خصوص به روس ها اعتماد نکنند. روس ها در ایجاد تفرقه بین مسلمانان دست کمی از اسرائیل و کشورهای غربی ندارند بلکه به جهت نزدیکی جغرافیایی تمایلشان به تشدید اختلافات و حتی درگیری میان ایران و اعراب بیشتر است.

این دیپلمات کشورمان در پاسخ به سوال دیگری درباره احتمال قطع روابط دیپلماتیک کشورهای عضوشورای خلیج فارس نیز گفت: احتمال پیوستن امارات متحده عربی، بحرین و کویت به عربستان زیاد است . اگر نشست شورای همکاری خلیج فارس برگزار شود احتمال این اقدام از سوی این کشورها نیز بیشتر می شود اما گمان نمی کنم هیچ کدام از کشورهای عربی بغیر از عربستان تمایلی به ادامه دار شدن این تنش داشته باشند.

سفیر اسبق کشورمان در ادامه توصیه کرد نهادهای امنیتی و دولت باید به شدت مراقب رفتار تندروهای داخلی باشند چه اینکه پیشبینی من این است که با تحریکاتی که دارند در خصوص ترکیه می کنند زمزمه هایی از سمت آنها شنیده می شود که همین کار را با سفارت ترکیه در تهران بکنند. این یک هشدار است. نباید سرنوشت یک ملت بزرگ و یک کشور قدرتمند منطقه ای که تاریخ ساز و تمدن ساز بوده است را به دست عده ای تندروی نابخرد داد. این مسئولیت به دوش دولت و نهادهای حاکمیتی است که باید به تاریخ و ملت پاسخگو باشند.