دگرباوران

پیشنهاد به امضا ء کنندگان طرح رفراندوم

کاظم علمداری
مشکلات کنونی، از جمله بیکاری، تورم، فقر، فساد، تبعیض به‌ویژه تبعیض جنسیتی، نبود آزادی، تفرقه سیاسی، قومی، مذهبی، عقیدتی و کنترل نظامی-امنیتی مردم در کنار مداخله‌های سیاسی و نظامی در منطقه، جامعه ایران را همه‌جانبه به بحران کشانده است. دولت حس روحانی با توسل جستن به اصل ۵۹ قانون اساسی، یعنی برگزاری رفراندوم، در عمل بحرانی بودن وضعیت کنونی را پذیرفته است. اما رفراندوم مورد نظر روحانی و شورای نگهبان نمی‌تواند راه‌گشای مشکلات عمیق جامعه باشد. پیشنهاد روحانی تنها برای کاهش تنش‌های درون نظام است.

نظام جمهوری اسلامی نمی‌تواند نماینده و حافظ منافع ملی همه ایرانیان باشد. افزون بر ضرورت رفع مشکلات کنونی جامعه، ایران زیر حکومت جمهوری اسلامی عقب مانده است. ایران برای کسب اهداف ملی و استفاده از منابع طبیعی و سرمایه انسانی، توسعه و پیشرفت نیاز به وحدت و همبستگی ملی و حذف شکاف میان جامعه و حکومت دارد. در شرایط کنونی وحدت ملی از دست رفته، و نظام به فکرمنافع خود است، نه منافع مردم ایران.

مخرج مشترکی که می‌تواند ایرانیان را به‌هم نزدیک و به وحدت ملی برساند دموکراسی است. مردم باید بتوانند آزادانه نهادهای قدرت سیاسی پاسخگوی خود را انتخاب کنند. جامعه باید دولت را نماینده و از آن خود بداند تا با آن احساس منافع مشترک پیدا کند. تنها دموکراسی می‌تواند این اهداف را فراهم سازد. اما چگونه می‌توان به دموکراسی دست یافت؟

بطور کلی سه گروه مخالف برگزاری رفراندوم در شرایط کنونی‌اند. نخست، مدافعان حفظ نظام و ادامه کاربرد سرکوب بیشتر مخالفان برای پوشاندن بحران. گروه دوم شامل مدافعان انقلاب دیگر و براندازی جمهوری اسلامی است. گروه سوم شامل کسانی است که معتقدند رفراندوم حتا اگر امکان برگزاری آن باشد، نمی‌تواند منجر به دمکراسی، که ضرورت جامعه کنونی ایران است، گردد.

نیروی چهارمی معتقد است برگزاری یک رفراندوم دموکراتیک با نظارت سازمان ملل متحد و بدیل حکومت پارلمانی برای رسیدن به دموکراسی راه ممکن است. از نظر این گروه ادامه وضعیت بحرانی کنونی ممکن نیست و جامعه را نمی‌توان به عقب برگرداند. راه حل حذفی کار نکرده و نخواهد کرد. اصل را باید بر گفت و شنود و شیوه پرهیز از خشونت گذاشت. پیشنهاد برگزاری رفراندوم تنها آغاز کار است. به نظر این گروه ممکن‌ترین، کم هزینه‌ترین و مطمئن‌ترین راه برای رفع بحران و رسیدن به انتخابات آزاد و دموکراسی مراجعه به آرای عمومی از راه رفراندوم است.

نکات زیر به امضا کنندگان بیانیه پانزده نفر پیشنهاد می‌شود تا فرایند عملی ساختن رفراندوم و چگونگی آن پی‌گیری و مدیریت گردد.

۱. دعوت از ۱۰۰ نفر(کمتر یا بیشتر، داخل و خارج، بیانگر ترکیب جمعیتی ایران، شامل زنان، جوانان، هنرمندان و کاردانان) برای پیوستن به جمع آنها، و سپس عضوگیری بیشتر تا امکان پشتیبانی گسترده‌تر و توان کاری و فکری بیشتری فراهم شود. با این تغییر امکان تشکیل سو کمیسیون‌های مختلف، تقسیم کار و استفاده از کارشناسان ممکن می‌گردد. آنها باید جزئیات طرح نظام پارلمانی شامل تمام آزادی‌های لازم برای مشارکت همگانی، ایجاد وحفظ دمکراسی ارائه شود.

۲. برگزاری یک نشست سراسری در یکی از کشورهای اروپایی و دعوت از تمام رسانه‌ها برای پخش هم‌زمان و پوشش دادن تمام مباحث نشست و تصمیم گیری‌ها.

در ادامه این کار امکان ایجاد رهبری و مدیریت جمعی، انتخابی، و حرفه‌ای رفراندوم و آینده مشخص‌تر می‌گردد.

پنجم مارس ۲۰۱۸