دگرباوران

رای « خدا» در برابر رای « مردم »

فیروز نجومی

تنش و خشونت بین ولایت و ریاست بار دیگر شدت یافته است بطوریکه همراه گشته است با زبان تهدید و تحقیر و هشدار دهنده از جانب ولایت فقیه، بویژه پس از انتخابات ریاست جمهوری و پیروزی حجت الاسلام دکتر حسن روحانی بمدت چهار سال دیگر. خدا خامنه ای تا آنجا پیشرفته است که فرمان "آتش باختیار" را صادر و سرنوشت اولین رئیس جمهور کشور، ابولحسن بنی صدر، بخاطره ها باز گردانند.

اگرچه تنش و تندخویی بین ولایت و ریاست، چیز تازه ای نیست و کم و بیش عادی گردیده و جامعه نیز بآن خو گرفته است، با این وجود، تحیللگران و کارشناسان را وا داشته است که در باره انگیزه ها و اهداف خدا خامنه ای بگمانه زنی بپردازند.

در نظر اول، آنچه بین "بیت ولایت" و نهاد ریاست جمهوری میگذرد، مبارزه ای است بر سر قدرت، بر سر جانشینی. برخی، اما، فرا تر رفته، گویند که خدا خامنه ای بیش از هرچیز در اندیشه فردا و جامعه ای که پس از خود بجای میگذارد، است جامعه و تمدن "اسلام." بعهمین دلیل و زمان را تنگ می بیند. این در حالی ست که احساس میکند که جامعه تمایل بسویی دارد که وی قبل از آنکه از گدایی بشاهی برسد بر علیه آن جنگیده است، تمایل بسوی "سازش" برهبری روحانی و اصلاح طلبان و دوری از "چالش." وی و پیروانش بر آنند که نباید پیروزی روحانی را بیانگر خواست مردم مبنی بر سازش و یا تعامل و بر قراری روابطه حسنه هم در داخل و هم در خارج تعبیر و تفسیر نمود بلکه باید آنرا یک پیروزی برای اسلام دانست، گویا بوی رسوا شدن "غرب ستیزی" تازه دارد بمشامشان میرسد.

تا کنون چنین بنظر میرسد که رئیس جمهور روحانی برغم عقب نشینی ها و ناتوانی در عملی ساختن آنچه را تعهد کرده بود که با کلید "اعتدال " و "تدبیر" بانجام برساند، با این وجود با پاسخگویی به لفاظی های "رهبر معظم انقلاب" از خود مقاومت و بی باکی ای نشان داده است که توجه اکثریت جامعه بویژه جوانانی که دیر زمانی ست که دربافته اند در حال پسرفتند و نه پیشرفت، محنت و تنگدستی را تجربه میکنند در حالیکه آموزگاران "شهادت" و "جهاد،" آموزگاران "اخلاق"  "اطاعت" و "فرمانبری" اجتناب از "حرام" و "حلال" "ساده زیستی" و "اشرافیت " ستیزی" که حضرت ولایت زمانی رئیس دولت نهم و دهم، محمود احمدی نژاد را به نماد آن تبدیل نموده بود، همچون فرعونیان میزیند. در ثروت بعارت رفته ملت علت میزنند و در ناز و نعمت بسر میبرند، اما چنان سخن میگویند چنانکه گویی همچون حاشیه نشینان شهری و یا "گورخوابان" شب گذشته با شکم گرسنه سر بر بالین نهاده اند. مثل حجت الاسلام ابراهیم رئیسی که از دوران بلوغ و گذراندن مقدمات طلبه گری به مرتبه "دادگری" رسیده و هزاران تن از بهترین فرزندان این خاک بوم را به بپای دار مجازات فرستاده است. وی در حالیکه ریاست "دادگاه" ویژه روحانیت را بعهده دارد،  "متولی"  املاک و اموال ثروتمندترین امامی که تاریخ تاکنون بخود دیده است، امام هشتنم نیز هست، جایگاهی سراسر قدرت و ثروتی کلان و بی حد و حساب. چنین موجودی را که با نامهای مختلف از جمله "آیت الله جنابتکار،" "آیت الله کشتار " و یا "آیت الله قتل عام شهرت یافته است، پس از گذراندن 38  سال بر رده فوقانی قدرت، کمر نجات کشور را بسته است، از ورشکستگی اقتصادی، از فقر و عقب ماندگی، از گسترش فساد و فحشا و جلوگیری از حشکزاری و هزاران مصائب اجتماعی دیگر. البته وی قبل از آنکه نماد ژنده پوشی و ساده زیستی و اشرافیت ستیزی باشد، نماد "تقدس" است و "جهاد،" نماد و همچون احمدی نژاد نماد فرمانبری است و اطاعت از ولایت.

واقعیت، اما، آن است که روابط ولایت و ریاست از آغاز سراسر تنش و تقابل بوده است. اولین رئیس جمهور، آقای بنی صدر، برگزیده بیش از 14 میلیون مردم ایران، برای حفظ جان پا بگریز گذارد. اگر نظری بدوران ولایت خدا خامنه ای بیافکنیم، مشاهده میشود که پس از ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی، هیچ رئیس جمهوری دیگری مصون از خشم و غضب او نبوده است. حتی محمود احمدی نژاد در دور دوم ریاست خود، بجای دمیدن در شیپور ولایت در سرنای رئیس جمهور میدمید. بهمین دلیل او نیز بصف فرومایگان پیوست، به رمالان و حن گیران. حسن روحانی نیز در آغاز دوره ریاست خود از تایید و تصدیق ولایت برخوردار بود. همچنانکه برجام بامضا رسید، خدا خامنه ای از درهای مخفی ایکه در دوران مذاکرات با قدرتهای جهانی برای گریز از مسئولیت تعبیه کرده بود برگشود و به منتقدان رئیس جمهور پیوست و بر دل "دلواپسان" مرحم نهاد.

اما، رفتار و گفتار ولایت و ریاست را باید ساختاری دانست نه کنشی صرفا سیاسی و نهایتا در خدمت بقای رژیم. چرا که آنچه "جمهوری اسلامی" خوانده میشود کلی است متشکل از دو نهاد (جزء) متضاد و منافی یکدیگر: ولایت که مظهر آن فقیه و عالم همه چیزدان است و خود را از تبار امامان میداند، "مقدس " و "معصوم." قولایت فقیه بنا بر قانون اساسی دارای اقتداری ست فوق قانونی.  رای و اراده او بیانگر رای و اراده الله است، رای او جامع، قاطع و نهایی ست زیرا که او فرمانروای کل است و تمامی نیروهای قهر و خشونت و انتقام ستانی در اختیار اوست. معماران جمهوری اسلامی بقصد بزک و آلایش و پالایش  این استبداد مطلق عهد حجری، با عاریه گرفتن نهاد "جمهوری" از غرب، نهادی بیگانه بازتابنده رای و اراده ملت و خصم خودکامگی، نظامی بوجود آورد ند "التقاطی" و تضادی نهادین در ساختار ان، تضاد بین رای و اراده ولایت فقیه و رای و اراده مردم و یا حاکم و محکوم.

با این وجود نهاد ولایت توانسته است که از سه قوای مستقل از یکدیگر، قوه قضائیه و مقننه را بانقیاد و در تبغیت خود در آورد، ولی در بانقیاد در آوردن ریاست جمهوری چندان موفق نبوده است. درست است، بدون تایید ولایت هیچ رئیس جمهوری نمیتواند از فیلتر شورای نگهبان بگذرد و وارد میدان رقابتهای انتخاباتی گردد. اما، رئیس جمهوری که بتواند در نظام انتخاباتی حکومت اسلامی،  رای مردم را جمع نماید، بخودی خود از قدرتی بر خوردار میشود که نمیتواند بسادگی مورد نفی ولایت قرار بگیرد. بنابراین، تنش و ستیز ولایت با ریاست را باید بازتابی از این تضاد ساختاری دانست. تضاد رای خدا با رای مردم.

اما، رژیم ولایت نیز آموخته است که میتواند از این تضاد و خصومت به نفع تداوم و بقای نظام سود بسزا برد. نه تنها جمهوریت و نظام انتخاباتی در پس خود چهره کریه استبداد مضاعف دین و قدرت را پوشش دهد، بلکه به منتقد و مخالف یکدیگر در آورده و نظام را از سکون و رخوت خارج نموده و عملا  نیاز برای مخالفت و اعتراض را خاموش و خود را به مظهر آن تبدیل میکند. یعنی که رژیم آموخته است تا زمانیکه در بالا "بگو مگو" و زد و خورد و در گیری لفظی است و گرد و غبار بپا میشود، احتمال جنب و جوش و انفجار و از هم گسیختگی از زیر نامحتمل است.

 بنابراین باین  بگو مگوها و جدل های لفظی که ریشه در تحصیلات حوزه ای دارند، نمیتوان دل بست. اگرچه آنها درگیریهای ولایت و ریاست ساختگی و یا از نوع زرگری نیستند و حتی میتواند بیش از اینها خصومت بارتر شوند، با این وجود "سودمندی " آنرا برای تداوم و بقای نظام نمیتوان انکار کرد. همین بس بیاندیشیم که اگر ریاست جمهوری نبود که دولت اسلامی را مدیریت نماید، ولایت فقیه چه کسی را میتوانست مسئول این همه پسرفت ها، این همه درد و رنج و مادی روانی معرفی نماید. اگر امروز ولی فقیه بر بار تنش افزوده و رئیس جمهور را بباد انتقاد میگیرد، بآن دلیل است که قصد دارد که انکار کند که  رای و اراده مردم در تضاد و منافب رای خدا خامنه ای ست. چه رای مردم پیوسته "نه به  شهادت  و جهادگری،" "نه به صدور انقلاب اسلامی" و "نه بحصر رقیبان انتخاباتی و زندانیان سیاسی" و صده نه دیگر. بی جهت نیست که در انتصابات- انتخاباتی که رژیم خود برپا میکند، همیشه رای مردم بر رای ولی فقیه پیروز گشته است.  اگرچه ریاست جمهوری احمدی نژاد را باید مستثنی ساخت چون ولی فقیه خود وی را برای ریاست بزک کرده بود، با این وجود، باده قدرتی که بازتاب میلیونها رای مردم بود، احمدی نژاد را سخت مدهوش ساخته و وادار ساخته بود که بجای دمیدن  در شیپور ولایت، در سرنای ریاست بدمد. وقتی بلندگوهای ولایت رای مردم به ریاست رای باسلام میخوانند، و یا وقتی که خدا خامنه ای فرمان "آتش باختیار" را صادر میکند، با پنبه سر مردم را از تن  جدا نموده آنها را وادار بسکوت میکند. چه تا زمانی که در بالا زد و خورد ادامه دارد، از پائین نمیتوان انتظار انفجار و فروپاشی را داشت. درگیری در بالا، آبی ست بر آتش سوزان زیر خاکستر.

فیروز نجومی

Firoz Nodjomi

fmonjem@gmail.com

https://firoznodjomi.blogspot.com

rowshanai.org