گفتمان رفسنجانی ، گفتمان ریاکاری

فیروز نجومی

گفتمان رفسنجانی همیشه گفتمان ریاکاری بوده است و هنوز هم. چرا که گفتمان قدرت بوده است. نباید به آنچه رفسنجانی بر فراز منبر بر زبان میراند گوش فرا داد، بلکه باید به آنچه در پیرامون او میگذرد و بوقوع می پیوندد، نظری انداخت: خشم و خشونت، تحقیر و تجاوز، تیغ و تازیانه، بگیر و ببند و آدم ربایی و خون و آتش، ویژگی برجسته ی نظام اسلامی از آغازین ترین لحظه ی ظهورش بر مسند قدرت، چه در دوران رسالت محمد و چه در دوران امامت خمینی در سی سال پیش از این. هم چنانکه محمد دعوت خود را بر اساس گفتمان لا الله الا الله آغاز نمود و دین خود را با لبه تیز شمشیر در دل مردم فرو نشاند و اسلام را توسعه و گسترش داد، 

امام خمینی نیز بر بنیان «کلمه وحدت» بود که جوخه های اعدام و دار مجازات بر پا ساخت و تیغ و تازیانه را بشکل گشت های ارشادی حاکم ساخت. اما رفسنجانی این واقعیت را با تردستی و مهارت ساحران وارونه نموده و اظهار میدارد

که رسالت محمد بر اساس گفتمان مهر و محبت آغاز گردیده است و نظام اسلامی نیز برهبری امام خمینی از آن الگو گرفته است.

درست است که رفسنجانی پس از هشت هفته غیبت در امامت نمازهای جمعه (۲۶ تیر ٨٨)، در خطبه سیاسی، خود را در کنار مردم قرار داد. اعتماد مردم را شرط حکومت و اساس نظام اسلامی خواند و پیشنهاد ترمیم و بازگشت اعتماد مردم به نظام ازجمله، دلجویی از آسیب دیدگان و آزاد سازی اسیران را صادر نمود. اما اشکال در آن است که او خود را بخش عمده ی نظامی که خود یکی از معماران اصلی آن بوده است نمیداند. گفتمان مرگ بر منافق و کفر و باطل از جمله کمونیست و دمکرات و ملی گرا و نابودی آنها و همچنین مرگ بر آمریکا را فراموش نموده است. حال که فربه و مرفه و چاق و چله گردیده است، گفتمان او تبدیل شده است به گفتمان مدارا و مذاکره و آزادی بیان و بکار گیری عقل و خرد در حل تضادها و خصومت های مادی و معنوی و یا دینی و سیاسی. البته او این گفتمان اخیر را نه تنها بدعت در الگو سازی نمیداند، بلکه مدعی ست که مدارا و مذاکره و صلح و آشتی از ویژگیهای دوران رسالت بوده است. رفسنجانی مدعی ست که «بنا بر گفته قرآن یکی از صفات پیامبر این بود که بر مردم مهربان و با حرص به دنبال منافع و سعادت آنها بود و قلبی مملو از رحمت برای نیروهای اسلام داشت.» این خصلت بر جسته محمد، بنا بر قول رفسنجانی، یعنی لطف و عطوفت سرشت محمد بوده است که سبب گردید « که مردم مدینه گروه گروه برای بیعت آمدند شرایط خود را مطرح کردند و پیامبر نیز مطالبات خود را ارائه دادند و توانستند افکار اصیل اسلام را برای مردم توضیح دهند.» بهمین سادگی و نرمی نظام اسلامی بر مبنای خدا پرستی و مردم خواهی بخود شکل گرفت. رفسنجانی چنین نتیجه گیری میکند که: « اساس کار این است که پیامبر نه با زور و قدرت بلکه با رحمت بین جامعه اسلام بود و با کمک آنها دشمنان را سر جای خود نشاند و یک وحدت و الفت در میان آنها ایجاد کرد.» رفسنجانی میگوید این الگویی بوده است که انقلاب اسلامی از آن الهام گرفته و توانسته است سی سال آرمانهای اسلامی را به پیش براند.

گفتمان رفسنجانی گفتمان ریاکاری ست بدان دلیل که حقایق تاریخی را یا تحریف میکند و یا وارونه شان میسازد و یا هر دو را با هم انجام دهد. تنها به آن دلیل که بتواند در بازی قدرت بازنده نشود. بی جهت نیست که امروز خود را در برابر خشم و خشونت قرار میدهد و به تبلیغ صلح و همزیستی، صبر و حلم و حتی آزادی بیان می پردازد. بوی انقلابی عظیم به مشام ش رسیده است. او کوه آتش فشانی را مشاهده میکند که دهان گشوده است و میغرد و میخروشد. او قصد آن دارد که بر این کوه منقلب و متلاطم سر پوش گذارده و آرام ش سازد. باین امید که تاریخ به خوشنامی از او یاد خواهد کرد بدلیل همراهی اش با مطالبات و خواسته های مردم در تبعیت از پیامبر اسلام. بعید هم نیست که رویای رهبری جنبش را هم در سر بپرور اند و با ایستادگی و مقاومت در برابر قدرت خود را شایسته کسب آن بداند.

رفسنجانی الگویی از جامعه اسلامی در دوران رسالت بدست میدهد که پنداری اسلام عاری از خشم و خشونت بوده است و خون و خونریزی. حال آنکه واقعیت آن است که گفتمان وحدت و یا گفتمان لا الله الا الله به ضرب شمشیر بوده است که حاکم گردیده و مورد پذیرش مردم قرار گرفته است، نه با گفتگو و مذاکره. طبری از ابن عباس نقل میکند که سران قوم قریش از جمله ابو لهب به ابو طالب، عموی پیامبر شکایت کنند که محمد به خدایان آنها ناسزا گوید. به صلاح خواهد بود اگر او را از این کار باز دارد. ابو طالب به محمد میگوید: برادر زاده قومت از تو شکایت دارند که ناسزای خدایان آنها میگویی. پیامبر در پاسخ میگوید که: میخواهم کلمه ای بگویند که عربان مطیعشان شوند و عجمان باجگزارشان باشند. سران قوم خطاب به محمد میگویند: ده کلمه گوییم، آن کلمه چیست؟ پیامبر گفت: لا اله الا الله.(تاریخ طبری ص ٨۷۰، جلد سوم). بعبارت دیگر گفتمان پیامبر بر خلاف تعبیر و تفسیر رفسنجانی گفتمان مصالحه و مذاکره نیست بلکه گفتمان لا الله الا الله، گفتمان وحدت است و جایی برای کثرت و دگر اندیشی ندارد، مطلق است و چون و چرا ناپذیر. یعنی در پی تسلیم است و اطاعت. بهمین دلیل گفتمان محمد گفتمان خشم بود و خشونت. 

مورخان و مفسران دوران رسالت، همه بر این واقعیت تاریخی توافق دارند که پیامبر اسلام در طول دهسال حکومت خود، بیش از شصت بار به لشگر کشی دست زده است و بنام خدا بسیاری را به هلاکت رسانده و ثروت و غنایم قابل ملاحظه ای بدست آورده است. فرماندهی بیش از نیمی از این لشگر کشی ها را، پیامبر خود شخصا بعهده داشته است. البته که محمد برای خشنودی خدا بود که شمشیر میزد زیرا که خدا خود فرمان جهاد را صادر کرده بود و نابودی مردمی که حاضر نبودند ایمان آورده، حقایق اسلام را درک نموده، به فرمان خدا تسلیم شده و از اوامر ش اطاعت کنند، صادر نموده بود و قاتلوا فی سبیل الله را تکلیف شرعی ایمان داران خوانده بود.

یعنی که محمد در تمام دوران رسالت خود از صلح و مذاکره خود داری کرده است. یا تسلیم و اطاعت و شهادت به وحدت الله بود، یا باید مال میدادی و یا جان و گاهی هر دو باهم. پیامبر اسلام آزادی در ایده و عقیده و در بیان و نیز نقد و انتقاد و دگر اندیشی را هرگز بر ناتبیده است. در ست بعد از غارت کاروان قریشی های مکه است که محمد دستور قتل دو شاعری که او را هجو کرده بودند صادر میکند. یکی آسما، دخت مروان بوده است که در حالیکه یکی از پنج فرزند خود را شیر میداد با شمشیر فرستادگان محمد بشکل فجیعی بقتل میرسد. بهمین شیوه نیز شاعر دیگری بنام ابو آفاک منهدم گردید. بعبارت دیگر، نابودی دگر اندیشان، و انهدام مخالفین تحت عنوان کافر و منافق ریشه در دوران رسالت دارد.

نظام اسلامی که آقای رفسنجانی، خود یکی از پایه گذاران آن بوده است در پی الگویی ساخته شده است که اساس آن خشم و خشونت بوده است و جهاد و شهادت. این خشم و خشونت و کشتار ی که هم اکنون در خیابانهای شهرهای ایران بوقوع می پیوندد ادامه سی سال خونریزی، حبس و شکنجه، اعدام و بدار آویختن و تنبیه و مجازات در انظار همگان است. سی سال است که جوانان بطور روز مره در جامعه اسلامی بوسیله گشت های ارشادی مورد تحقیر و توهین قرار میگیرند. یعنی که خشم و خشونت مداوم رمز بقای سی سال حکومت اسلامی بوده است. در هیچ زمانی نه آقای رفسنجانی و نه هیچیک از رهبران نظام اسلامی( باستثنای خاتمی اگر او را در زمره ی رهبران نظام بشمار آوریم) از کثرت و ازادی بیان و دگر اندیشی سخنی به میان نیآورده اند. او بگونه ای سخن میراند که گویی که خشم و خشونت، شمشیر زنی و خونریزی در حکومت اسلامی از همین دیروز یعنی بعد از ۲۲ خرداد ٨٨، آغاز گردیده است. او نه خود را مسئول این اوضاع میداند و نه ولایت فقیه را. در واقع تصمیم ولی فقیه را مبنی بر صدور فرمان فرصت ۵ روزه برای باز شماری آرا به شورای نگهبان را مورد تایید قرار میدهد. این شورای نگهبان بوده است که نتوانسته است از آن فرصت طلایی استفاده کند و سبب گردیده است که این آشوب بر پا شود. درست است که به ولی فقیه هشدار میدهد که نمیتوان بدون اعتماد و حمایت مردم به حکومت ادامه داد. اما واقعیت این است که مردم هرگز به نظام اسلامی اعتمادی نداشته اند. مگر سکوت علامت اعتماد است و رض؟ سی سال سکوت مردم، نتیجه سرکوب و تحقیر دائمی و روزانه بوده است. چگونه ممکن است مردمی که از ابتدایی ترین حق و حقوق انسانی خود، یعنی حق گزینش، محروم گردیده اند، به نظام حاکم بر آنها اعتماد داشته باشند. آقای رفسنجانی بنظر میرسد که به خداوند خامنه ای یاد آوری میکند که «تردید» نسبت به نظام بوجود آمده است. حال آنکه واقعیت چیزی بجز این است. رفسنجانی خلاف بعرض فقیه اعظم میرساند. مردم نسبت به این نظام تردید ندارند. مردم سکوت را شکسته اند، راه پیمایی میکنند، چوب و چماق، چاقو و قمه و تیر و تفنگ را بجان میخرند که فریاد بر آورند که ما این نظام، نظام اسارت و بندگی، نظام اسلامی، نظامی که ابتدایی ترین حق و حقوق انسانی را نفی میکند نمیخواهیم. مردم تردید ندارند به آنچه میخواهند و آنچه مطالبه میکنند.

اما رفسنجانی در عین آنکه سعی میکند که جایی در کنار مردم برای خود باز کند، از قدرت و همنشینی با قدرت نیز غافل نمی ماند و با خداوند خامنه ای هم صدا میشود که همه چیز را به «قانون» باید واگذار نمود. اما فراموش میکند که این ولایت فقیه است که قانون است. که قانون همه چیز را به ولایت فقیه واگذار کرده است. این قانون مقرر میدارد که ولایت فقیه تابع هیچ قانونی نیست اما همه قوانین باید تابع امر و فرمان او باشد. یعنی قانون، قول ولی فقیه است. مردم این قانون را هرگز نخواسته اند و نمیخواهند. اگر این مطالبات بر سر زبانها رانده نمیشود بآن دلیل است که لبه تیز شمشیر را مردم همیشه بر گردن خود احساس کرده اند و هنوز هم میکنند. خامنه ای و احمدی نژاد و شرکای حوزه ای شان بخوبی میدانند به محض آنکه شمشیر برنده را از روی گردن مردم برگیرند، بساط ولایت فقیه در هم کوبیده خواهد شد. این است که اینبار نه مردم بلکه همردیفان و همقطاران رفسنجانی هستند که گفتمان او را گفتمان ریا کاری میخوانند، چون نظام اسلامی بر اساس خشم و خشونت بوجود آمده است و پایدار مانده است و از این پس نیز تنها با تکیه بر نیروی قهریه و سرکوب و تحقیر است که میتواند بقای خود را تامین کند. این یک اصل اسلامی است و اصول گرایان هرگز از این اصل حاضر نخواهند بود که انحراف یافته و یا کوتاه بیایند. اصول گرایان برهبری خامنه ای و احمدی نژاد بر خلاف هشدارهای رفسنجانی، سعی میکنند با تکیه بر گرگ های درنده ای که در خیابان ها رها ساخته و به جان و مال مردم حمله برده و هر جنبنده ای را تکه پاره میکنند، بر عمر حکومت خود بیافزاید. ولی تاریخ نشان خواهد داد که آنها دچار اشتباه بزرگی هستند و به نیروی خروشنده مردم کم بها داده اند.